Bijdrager Wim van Stek
Jaar: 2005
Locatie 1.: Tongelre |311 Villapark
Onderwerp.: Water |Kanalen / Rivieren / Beken |Eindhovens Kanaal
Reacties
Naam: Theo van den Dungen
Een werkelijk schitterende foto.
In 1826 werd de Zuid-Willemsvaart door de scheepvaart in gebruik genomen, en reeds in 1829 bood een Eindhovense deputatie aan koning Willem I een petitie aan, waarin zij pleitte voor een kanaalverbinding van Eindhoven naar de Zuid-Willemsvaart.
De Waterstaat was geen voorstander: een wegverbinding van Eindhoven naar Helmond zou veel goedkoper zijn. Toen in 1830 de oorlog met Belgie uitbraak, was het plan voorlopig van de baan.
In 1840 werd een uitgewerkt project aan de minister van Binnenlandse Zaken aangeboden.
Koning Willem II was positief, maar zei dat er na de kostbare oorlog geen geld meer beschikbaar was.
Toen de koning op 3 mei 1841 een bezoek bracht aan de stad Eindhoven, kwam de waterverbinding weer ter sprake. Nu viel de medewerking van Helmond tegen.
In 1843 hakte de gemeenteraad van Eindhoven de knoop door en besloot het kanaal op eigen kosten aan te leggen, waarbij het ging om een bedrag van 150.000 gulden.
Het geld werd verkregen door de uitgifte van 300 obligaties van 500 gulden.
De fabrikantenfamilie Smits uit Eindhoven kocht voor 82.000 gulden aan aandelen (het gaat hier onder meer om de familie Smits van Oijen, die op Soeterbeek een kasteel hadden laten bouwen).
Het traject werd grotendeels volgens plan van de gemeente Eindhoven vastgesteld, maar over de aankoop van grond voor dat kanaal moest worden onderhandeld met de gemeenten Tongelre, Zesgehuchten, Geldrop, Nuenen en Mierlo (en dat ging niet zo slag of stoot, want sommige gemeenten bedongen een aanlegsteiger of losplaats, andere gemeenten wilden een extra brug krijgen).
In 1845 verkocht de gemeente Nuenen aan Christiaan Arnoldus de Haes, raadslid der stad Eindhoven, enkele percelen grond die nodig waren voor het graven van een kanaal tot aan de Zuid-Willemsvaart (Nuenen kreeg het recht van een aanlegsteiger).
Het graven van het kanaal liep vertraging op toen, zowel op 10 november 1845, als op 9 februari 1846 arbeiders het werk neerlegden, omdat zij een hoger loon eisten, want zij ontvingen destijds het vorstelijk salaris van twee kwartjes per dag. Door krachtdadig ingrijpen van de marechaussee kwam er een einde aan de stakingen, maar het gevolg was dat een aantal gravers ander werk ging zoeken.
Ondanks de problemen kon op 28 oktober 1846 het kanaal feestelijk worden geopend, en de raad van de gemeente Eindhoven maakte per trekschuit een tocht over het kanaal, daarbij begeleid door de harmonie. Na opening kon het kanaal worden gebruikt door schepen, waarbij het meestal ging om trekschuiten, die door een paard of soms door mensen werden voortgetrokken.
Aan beide zijden van het kanaal was een jaagpad, waarover het paard met zijn voerman liep.
Omdat aan weerszijden van het kanaal geen bomen groeiden en het landschap geheel open was, konden ook zeilschepen door het kanaal varen.
BRON: Gegeven Sint-Barbaradag 1300 Jean Coenen, Nuenen 2000, pg 244 -248
Naam: Eric Kemperman
En gelukkig is demping van het kanaal ook voorkomen.
In de jaren '70 wilde Eindhoven het kanaal dempen om er een 4 baansweg op aan te leggen. En dat zou gecombineerd moeten worden met de aanleg van de Oosttangent over Gabriel Metsulaan en Kempensebaan (verlengde van de Jorislaan tot aan de Tongelresestraat).
Gelukkig is dit plan uiteindelijk in de prullenmand verdwenen. De reden is mij echter nooit duidelijk geworden. Te duur?