Achter bij het kerkhof staat bij de tweede boom vanaf de rechteronderhoek van het kerkhof een M39 pantserwagen. Dit betekent dat de foto op z'n vroegst in 1938 genomen kan zijn. Uit het boek van J.A. Bom over deze voertuigen citeer ik:"Begin mei 1938 werd de Minister van Defensie door DAF geïnformeerd, dat de proefpantserwagen was gereedgekomen en ook de toren reeds was gemonteerd". De andere uiterste datum is begin 1940. Na de capitulatie in mei 1940 namen de Duitsers de niet onklaar gemaakte pantserwagens in beslag en gebruikten ze o.a. in Rusland en Frankrijk.

Dit is een foto van na de oorlog! En ja het mysterie! Is de M-39 pantserwagen die er staat. Niemand heeft tot nu toe een antwoord, een verklaring die men geeft is dat het hier gaat om het prototype van gewoon staal uit 1938/39, een andere verklaring is dat het gaat om een nieuw gebouwd prototype want na de oorlog wilde het Nederlandse leger weer een aantal van deze pantserwagens laten bouwen.
Het is geen wrak van vooroorlogse pantserwagen want die zijn allemaal in Rusland vernietigd en achtergelaten. Kortom een mysterie waar defensie of DAF geen antwoord op hebben!

Hans Heesakkers, u zegt dat nu wel, maar waaruit blijkt volgens u zo zonneklaar dat deze foto van na de tweede wereldoorlog is. Dat stukje argumentatie mis ik nog. Overigens is er een foto waarop inderdaad twee in Rusland vernietigde M39 staan afgebeeld, maar ze zijn niet allemaal daar geweest. Er zijn ook foto's van inzet in Frankrijk en van wrakken in Nederland.

In het archief van Henk van Alphen heb ik een foto gevonden die op dezelfde dag is gemaakt als deze foto. Die foto is gedateerd 29-7-1948. De datering hiervan acht ik zeer betrouwbaar. Zie foto 34831.

Ten eerste de in Nederland vernietigde pantserwagens idie niet meer hersteld konden worden zijn later omgesmolten, tenslotte hadden ook de Duisters last van een tekort aan staal! De pantserwagens die nog niet operationeel waren zijn door de Duitsers afgebouwd! Van M-39 paw's in Frankrijk is mij niets bekend maar mochten ze daar gebruikt zijn dan is het tijdelijk. Alle M-39 zijn in 1941/42 ingezet in Rusland, ook logisch want wat voor nut heeft het logistiek en militair gezien om er bijvoorbeeld twee in Frankrijk te laten en er 7 naar Rusland te sturen? Overigens zijn er veel meer foto's van deze paw in Rusland.
Op de foto zijn duidelijk na-oorlogse voertuigen te zien!
In diverse literatuur is terug te vinden dat de inzetbare M-39's naar Rusland zijn gegaan!! Dat de foto van na 1945 is is ook al uitvoerig behandeld in de boeken van o.a. Hans Stoovelaar!
Maar Heer Pieters, niet ik hoeft te bewijzen dat het een foto van na 1945 is maar U zegt dat het hier gaat om een vooroorlogse foto! Als u dat lukt hebben al die anderen het bij het verkeerde einde en is misschien het mysterie eindelijk opgelost, zou leuk zijn! Ps. De reactie van Tini van Rooij levert ook een bewijs voor het jaartal 1948!

De datum bij de foto hebben wij overgenomen van het DAF-museum die deze in haar archief heeft zitten. Een foute datum die ik zal aanpassen want de datering van foto 34831 is zonder twijfel 29-7-1948.

Gelukkig staat dan nu vast dat het een naoorlogse foto is. Dan nu nog het mysterie van de M-39 die op beide foto's zichtbaar is oplossen! Was dit een nieuw gebouwd prototype of mock up voor een nieuwe productie serie of het originele teruggevonden prototype dat tijdens de oorlogsjaren misschien door DAF was verstopt? Wordt een spannende puzzel!

Ik heb in 2009 op basis van de pantserwagen ingeschat dat het 1939 zou moeten zijn. Ik heb nu niet beweerd dat iedereen fout zat. Ik vroeg alleen naar onderbouwing zoals ik die destijds ook gaf.
Ik heb het boek over de DAF Panserwagens van drs. J. Bom ter hand genomen en daar staat deze foto in op pagina 101. Op de pagina's 100 en 101 van zijn boek beargumenteerd hij dat deze foto inderdaad uit de laatste jaren 40 stamt. Het gaat hier inderdaad om een prototype uit gewoon staal. Dit prototype heeft de oorlog overleefd in het Pesthuis in Leiden waar gedurende de oorlog het legermuseum gevestigd was. De proto op de foto is later door DAF gesloopt.

Foto 1353 is exact dezelfde als deze foto. Daarvan wordt Aviodrome als beheerder van de collectie KLM Aerocarto als bijdrager genoemd. Het is duidelijk een persfoto die door DAF zelf is uitgegeven, waarbij het kerkhof weggeretoucheerd is. Maar als de bijdrager het archief van de maker van de foto is dan acht ik het door hen opgegeven jaartal meer van waarde dan een datum die door een onbekend persoon op een onbekend moment achter op een afdruk is geschreven.
Foto 1353 vermeld als jaartal 1942. Is misschien bij het Aviodrome na te gaan wat de KLM Aerocarto datering van de foto is?
=== Naar aanleiding van de discussie (lees de reacties) hebben wij de datum veranderd. Hier stond oorspronkelijk 1942. Volgens de website van Aviodome blijkt de juiste datum 30 september 1948 te zijn. = Red. 22-1-2014 ===

Nou, nog één keer zeuren over deze foto. Dat moet wel want de juiste datum is toch de eerder genoemde 29 juli. Ook volgens Aviodrome Kijk hier maar, www.aviodrome.info/Home/Home/index.php?bekijken=true&DB=luchtfotos&ID=357531&POSITIE=14&collectie=&categorie=&dataverzameling=&trefwoord=daf&EERSTE=1&LAATSTE=20
Leuk trouwens dat je in de collectie van KLM Aerocarto kan snuffelen. Dat heb ik dan, behalve de juiste datum van deze foto. ook nog opgepikt van deze discussie!

Dus, definitief duidelijk dat er in 1948 het originele vooroorlogse prototype in zacht staal bij DAF weer aanwezig was!
Nu bij mij dan nog de vraag, wat is er mee gedaan en wanneer is het gesloopt?
We weten dat de Landmacht interesse had in een nieuw te produceren paw op basis van de M-40 (die oorspronkelijk in 1940 gepland was) met eventueel een zwaarder boordkanon. Ook België is benaderd om deel te nemen aan een nieuwe productie en had daarin dan ook interesse! Uiteindelijk is het niks geworden maar is dit oude prototype verbeterd naar de nieuwe norm en getest of heeft men er niks meer mee gedaan?