Datum: 13-03-2013
Naam: Gerard Strijards

Het was een rectoraatskerk onder leiding van de paters Capucijnen, met de grote donkerbruine pij, het dikke witte koord en de zeven grote witte knopen. Drie daarvan hingen af aan het koord aan het cingeleind. De laatste pater rector was Piet de Bont. De gebouwen van klooster, kerk, rectoraat en doopkapel waren opgetrokken uit kloostermoppen; alles moest zo sober mogelijk zijn. De paters legden zich toe op de actieve zielszorg in het Drents Dorp, door Philips opgezet in de tijden van hoogconjunctuur ter aantrekking van werknemers inderdaad uit de meer noordelijke provincies. Er heerste daar, net als in het eigenlijke Philipsdorp, in de dertiger en veertiger jaren een treffende onderlinge saamhorigheid. Met de bouw van het klooster en aangehorigheden werd begonnen midden in die veertiger jaren, het duurde lang voordat de kerk geconsacreerd kon worden. Het grondgebied van het rectoraat moest afgesplitst worden van dat van de oude Sint Trudoparochie en de pastoor daarvan, Frans Werners, vond dat een niet te tolereren aderlating, nu hij kort daarvoor al de rijke boeren uit het buurtschap "De Hurk", "De Sliffert" en "De Heuvel" alsmede "Welschap" had moeten afstaan aan de nieuw te stichten Sint Theresiaparochie. Werners traineerde nu de canonieke omschrijving van het af te splitsen rectoraat. Hij trok echter aan het kortste eind, omdat hij over het hoofd gezien had dat de Apostolisch Vicaris van Padang, mgr. Brans, van de zeer aanzienlijke Strijpse boerenfamilie Brans, bevriend was met de residerend bisschop mgr. Diepen te Den Bosch. En mgr. Brans was capucijn met bisschoppelijke waardigheid, zeer gezien bij de Propaganda Fide, het Pauselijk Missiedepartement. De Apostolisch Vicaris was net op bezoek bij de zijnen in Brabant en had een beslissend gezellig onderonsje met Diepen, wijn en sigaren. Met de harmonie van Sint Trudo voorop en de Katholieke Actie alsmede Jonge Wacht werden de rectoraatsgebouwen in 1936 vanuit de Sint Trudopastorie betrokken. Werners was aan het sparen voor een toren; die had zijn Trudobasiliek nog niet en een waardige bekroning daarvan met een driegelui (minstens) was onontbeerlijk. Zijn parochianen moesten deerlijk dokken en zo'n afsplitsing kon hij niet gebruiken. Maar tegens 's bisschops stellig verlangen kon Werners niet op en tandenknarsend ontving hij de Capucijnse delegatie. De toren kwam er toch doordat brand uitbrak in de Trudokerk en de kerk hoog verzekerd was, maar niettemin tegen minimaal bestek. De toren werd zeer smal in verhouding tot het schip. eigenlijk te smal. Het rectoraat ving aan te floreren, tal van voorzieningen voor het verenigingsleven werden getroffen. Speeltuinen, wijkverpleging, een zusterklooster. In de zestiger jaren kwamen de gastarbeiders en werd het rectoraat gedeeltelijk een soort Spaanse enclave, omdat Philips vooral mannen van die nationaliteit voor het zwaardere, meer grofstoffelijk werk aantrok. De "Circulo Espagnol" werd opgericht om deze buitenlanders toch een thuisgevoel te geven. In 1971 ging het rectoraat op in de grote stadsparochie "Strijp", met - op papier - zo'n twintigduizend parochianen. Maar het secularisatieproces was toen al in volle hevigheid in ontwikkeling, dat was aan de gezinsbijdrage duidelijk te merken. Het was al gauw niet meer op te brengen: zoveel kerken op (zei men nu) zo'n gering grondgebied. De Koenraadkerk, de rectoraatskerk, moest, dat was in 1978 wel duidelijk, gesloten worden. De Bont had het er moeilijk mee; hij donderde regelmatig erover op de Strijpse kansels, net als zijn collegae. Hoe kon men God zo vergeten? Maar dat was toch de toonzetting niet waarvoor de dierbare gelovigen nog ontvankelijk waren, dat bleek wel op de verhitte vergaderingen van de Parochieraad in het dampende, van sigaretten- en sigarenrook doortrokken zaaltje "De Breewer" dat - op een soort vlonder - achter de kerk lag, waarin ook de stampende carnavalsavonden werden gehouden. In die parochievergaderingen liepen de emoties hoog op. Het was allemaal de schuld van de linkse communisten. Wie dat waren wist geen mens, maar het luchtte wel op. In 1971 was de Steentjeskerk al aan de reguliere parochiële eredienst onttrokken en blootgegeven aan langzaam stelselmatig verval. Maar uiteindelijk kon die, wegens het opmerkelijke Romeinse uiterlijk ervan (het is een beoogde imitatie van een vroegchristelijke basiliek naar een model buiten de muren van Rome, toegewijd aan Sint Laurentius) toch behouden blijven door het museum Kempenland erin te vestigen. De rectoraatskerk hád niets uiterlijk bijzonders. En werd afgebroken in de negentiger jaren van de vorige eeuw. Aan ruim zestig jaren religieuze saamhorigheid kwam zo een einde, al was dat niet abrupt. Sta je op de hoek Beukenlaan/Noord Brabantlaan, dan zie je grote kantoorgebouwen die ervoor terug gekomen zijn. De mammon van deze tijd.

Datum: 13-03-2013
Naam: Ger van der Palen

Weer een interessant verhaal Gerard. Mooi om zo steeds weer iets op te steken.
Jammer dat je niet in Gestel hebt gewoond ;-)

Datum: 31-03-2020
Naam: bert van herk

Weer een prachtig verhaal Gerard, ik ben weer een stuk wijzer geworden. Ik hoop nog veel van je te lezen en te leren.