Buiten de Vest om, zie je in 1832 nog een 2e ring! Is dat een overblijfsel van de oude vestingwerken, of heeft hun aanwezigheid een andere reden?

Die tweede ring dient om aan te geven dat Eindhoven voor de verdedigingswerken nog en reepje grondgebied had. Dit waren de stadsbleken. Het pad dat om die bleek heen liep is hier met een dubbele lijn wel erg zwaar aangezet. Vooral die terugkoppeling naar de Gender/Stadsgracht nabij de Woenselse poort is niet erg voor de hand liggend.
Inmiddels heb ik op foto 1408 een andere tekening gevonden.
De Gender was de grensrivier tussen Strijp en Gestel en hier waar de Gender Stadsvest wordt genoemd, tussen Strijp en Eindhoven. De loop van de Gender door Eindhoven is een gegraven aftakking speciaal om water in de stad te brengen. Ik had dus bovenaan moeten schrijven: Zoals op deze uitsnede van kadasterkaart van 1832 is te zien, werd niet de Gender toen Stads-Vest genoemd. In plaats van: "Zoals op deze uitsnede van kadasterkaart van 1832 is te zien, werd niet de Gender gedempt maar de oude loop van de Stads-Vest."

Is de loop van de Gender later veranderd? Op oude foto's van de Emmasingel is een brug te zien die over de Gender gaat en later dus verdwenen onder het toenmalige hoofdkantoor.

De oorspronkelijke loop van de Gender door Eindhoven is ooit heel belangrijk geweest in de ontstaansgeschiedenis van Eindhoven. Men weet vrij nauwkeurig waar het Eindhoven binnenging en ook dat het net ten zuiden van Marienhage in de Dommel stroomde. Het moest derhave een bocht gemaakt hebben, hetgeen niet geheel verrassend is, daar op oude kaarten te zien is dat de Lakerloop ook zo'n bocht maakte. Kennelijk liepen beide stroompjes tegen resten van een zandrug aan die na de ijstijd ooit over "Tongelre" en "Woensel" liep en die ooit door de Dommel doorbroken is. De loop van de Gender door Eindhoven vormde voor 't jaar dat het stadsrechten kreeg de grens tussen de woongemeenschappen Woensel (onder bestuur van de Graaf van Horne) en Gestel (direct onder bestuur van De Hertog van Brabant). Gestel en Woensel moesten grondgebied inleveren t.b.v. de stad waar omheen stadsgrachten kwamen. De in-stadse Gender werd vergraven tot een open riool met diverse aftakkingen en zorgde ook voor bluswater in geval van brand (veel houten huizen!). Het wapen van de Hertog: de oprijzende leeuw en van de Graaf: drie horentjes, vinden we nu nog terug in ons stadswapen, sam sam dus!

In mijn jeugd liep de Gender achter de melkinrichting van St.Petrus aan de Willemstraat door (Genderbruggetje in het verlengde van de Antoniusstraat). Tussen de winkels en de tuin van de gezusters Beukers. Liep dan onder het "Belslijntje" door en kruiste daarna de Willemstraat. Liep daar nog achter de groentenboer - de banketbakker Gruijthuijsen en de fietsenmaker van de Ven door, met aan de andere kant van de Gender het Philips-terrein. Er is nog een tijd geweest, na de oorlog, dat je op het binnenterrein vlak bij de poort van de Lichttoren, via een stalen rooster, de Gender kon zien lopen.

Dit is het gedeelte voorbij de poort bij de lichttoren. Kijk voor de groentenwinkel naar foto 2410, voor St Petrus naar foto 983 en foto 974. Voor de loop van de Gender tussen de genoemde punten naar foto 7988.