Ik heb een vraag over dit schilderij. Ik heb het zelfde en mijn vraag is of dit van waarde is. De kunstenaar is Franciscus Hogenberg, zomer 6 juni 1583, bevelhebber Mansfelt Bonivet. 27 december 1582.

Ik heb een dergelijke gravure, een echte dus wel te verstaan, bij een kennis gezien. (Ik noem even geen namen, da's beter lijkt me) Die had 'm toen in huis om te verkopen. Ik geloof dat de gravure zo'n 1000 euro moest opbrengen. Helaas was de gravure al verkocht. Zelf ben ik al jaren lang op zoek naar deze originele gravure. Als meneer Scheepers eventueel bereid is om zijn gravure aan mij te willen verkopen, sta ik daar voor open. Dan moet het uiteraard wel om een origineel gaan.

In 1620 werd Eindhoven weer eens ingenomen in opdracht van Spanje door de Graaf van Mansfeld (Ernest of). Die kwam uit Fürth in Duitsland. Slechts 10% van zijn leger waren Spanjolen, de rest waren huurlingen vrn. Duitsers en Hongaren. Strategisch zeer juist dus van die Piet Hein om die Zilvervloot te kapen (geld als bron van alle kwaad). Alleen hadden wij hier, daar op het moment supreme takties natuurlijk weinig aan.

Heb onlangs deze afbeelding in mijn bezit gekregen. Zelf heb ik de indruk dat het hier bijv. een steendruk betreft die later met de hand is ingekleurd. Bijv. vergelijk ik de (Catharina)kerk dan is deze anders van kleur dan bovenstaande afbeelding. Het geheel maakt ook een meer blauwe indruk terwijl er in bovenstaande ook groen (de velden) zit. De daken zijn bij mij allen rood behalve die van de kerk, het stadhuis en het kasteel. De legers zijn boven roodachtig, bij mij blauw waarbij enkel de vlaggen rood zijn. Onder de afbeelding staat links het nr. 36 (wat misschien op een pagina uit een boek kan duiden?) en nog een tekst in het Duits waarin in rijmvorm de inname wordt beschreven. Daarnaast in het Frans de werkelijke feiten van het beleg.

Kleuren zijn ietwat omstreden in dit verband. Jacob van Deventer kleurde de daken van Het stadhuis, de kerk en het kasteel van Eyndhouwen blauw omdat het leisteen daken waren, maar of de andere daken, die in zijn tijd in naleving van de voorschriften van Willem van Oranje Heer van Eindhoven allemaal pannedaken zijn geweest, nou ook allemaal rood waren..., dat zullen we nooit weten, daar er toen ook grijze pannedaken zullen zijn geweest. Overigens, de y van Eyndhouwen in het Jacob van Deventer-verhaal werd als 'ie' uitgesproken net zoals de Y in de Belgische stad Yper, of de Hollandse stad Ypenburg. De u werd door de Romeinen als v geschreven en sommige laat middeleeuwse potjes latinisten draaiden dat ook rustig om. Het komt ook allemaal niet zo spits.
Het is zelfs zo, dat als je in het verpoldernederlandse taalgebruik van nu, twijfelt of iets met een lange, dan wel met een korte ei moet worden geschreven, dat als je het dan in het dialect uitsprekt als een 'ie'(of i), dat je het dan nu als een lange ij (vroeger dus y) moet schrijven. Als dialect kun je hiervoor zowel het Frankische Diets gebruiken (Brabant, Vlaanderen), alswel het Saksische Duuts (Gelderland, Overijsel, Drente, Groningen), dat maakt niets uit, zolang het maar geen poldernederlands is.

Er zijn echter sterke aanwijzingen dat de Y in Eyndhoven gebruikt werd om de verlenging (tot uitspraak EE) aan te geven van de eraan vooraf gaande E. Dus bij de IE van Ieper en de IE van IEpenburg klopt het voorgaande wel maar in samenvoegingen als Ey of Uy dient het tot verlenging. Ook mijn naam is sinds 1650 veranderd van Leeff (vanuit Leuven) naar van Leyff of van Leijff, ..... van Lijf.

Vandaag was ik bij een antiquariaat enkel gespecialiseerd in dit soort gravures. Ik was benieuwd wat dit soort dingen nu doen. De verkoper toonde mij twee gravures, een was van de stad zelf maar iets recenter.
De gravure zelf die hier afgebeeld wordt, iets kleiner dan a4, heeft afgeronde hoeken en moest toch 2500 euro opbrengen. Bij een 2e antiquariaat beweren ze dat dit de huidige prijs is.

Ik heb bovenstaande gravure ooit (ongekleurd) voor zo'n 150 euro op de kop kunnen tikken. Goed zoeken dus!

Dit geeft natuurlijk op geen enkele wijze de werkelijkheid weer.

Volgens mij gaat het hier om een afbeelding van de ingekleurde kopergravure van F. Hogenberg en behoort tot de collectie van het Regionaal Historisch Centrum. De afbeelding werd gebruikt als voorkant van de brochure voor de open monumentendag 2004 met als titel "Merck toch hoe sterck". Het thema voor die open monumentendagen dat jaar was : Vestingsteden .

De werkelijkheid is dat het geen 10Mbit jpeg plaatje uit 1583 is. Frans Hoogenberg was een bekende graveur uit die tijd. Hij heeft wel meerdere militaire "evenementen" vereeuwigd. De vraag is of hij ook toen meteen de kleuren op de afdrukken heeft aangebracht. Een Google-actie op de naam 'Frans Hoogenberg' heeft wel meerdere gekleurde prenten opgeleverd en ik vond een frappante overeenkomst tussen de gebruikte kleuren en de toewijzing ervan. Het duidt erop dat het door een persoon gedaan is. en niet later door verschillende personen in verschillende tijden. Er bestaat hier ook nog een afdruk van met dubbele tekst erbij, een Franse versie met Eyndhoven en een Duitse, met Eindhoven. Die Franse y wordt tegenwoordig als ie uitgesproken en dat zal in 1583 ook wel zo zijn geweest.

Met regelmaat zie ik in de krant dat ze weer belasting komen heffen uit de omgeving van de Balkan. Op dezelfde brutale wijze. Dus er is in die tijd niet veel veranderd.I k ben in het bezit van de zelfde prent met uitzondering van de kleuren. Onder in de rechtse hoek staat ook nog een wapen van Eyndhoven? Het is een schild met 3 jachthoorns. Deze zijn links en rechts op de vleugels van het schild geplaatst en 1 aan de onderkant.. In het midden staat een wiel met een kruis of tewel 4 spaken.

Ter verduidelijking; De rechtse colonne verlaat de stad en de linkse onder leiding van Graf von Mansfelt gaat de stad binnen.

Vandaag heb ik een grote versie geplaatst. Het is niet een grote versie van dezelfde opname maar van een iets scherpere foto, uiteraard van dezelfde kaart, dezelfde gravure maar anders ingekleurd. Ik vond het niet gepast ook de "kleine" foto te vervangen.
Met dank aan de eigenaar van dit exemplaar; Bauke Hüsken.

Ik heb deze gravure ook in zwart-wit in de Philips Koerier van 30 april 1955 gevonden, met het volgende onderschrift: 'de gravure stelt de Belegeringhe van Eyndhoven van de Malcontens onder van Mansvelt in 1583 voor. De gravure werd door Hogenberg vervaardigd voor de Nederlandse uitgave van de stedenatlas "Lodovico Guicciardini 1612".